Guinea-Bissau ta yi alfaharin kawo karshen rawar da Super eagles ta taka a wasan AFCON 2021 a baya.

 

Yan wasa da jami'an kasar Guinea-Bissau sun yi alkawarin kawo karshen gasar da Najeriya ta yi ba tare da an doke su ba a yau a wasansu na karshe na rukuni a birnin Garoua.

 

 Eagles ce ke kan gaba a rukunin da maki shida, yayin da Guinea Bissau ke matsayi na uku da maki daya. Wasan na yau zai gudana ne da karfe 8.00 na dare.

Guinea Bissau ta yi kunnen doki 0-0 da Sudan a wasansu na farko, inda suka yi rashin nasara a bugun fanariti da aka ba su a karshen wasan, sannan suka fado a hannun Mohamed Salah a wasansu na biyu na rukuni, wanda har yanzu suke ganin sun ci kwallo mai kyau, amma aka soke.

Da yake magana jiya, dan wasan tsakiya na Guinea Bissau, Panuche Camara, ya bayyana shirinsu na dakatar da Super Eagles a wasan na yau, yana mai cewa: “Ina da kwarin gwiwa cewa za mu yi nasara akan Najeriya gobe (yau). Na san cewa Super Eagles na yin faretin manyan 'yan wasa a Turai, amma za mu daidaita su karfi da karfi."

Ya kara da cewa Djurtus ba za ta sake tafka kuskuren da ya jawo ƙasar Masar tayi nasara akansu ba.

 

 Kocin, Baciro Cande, ya kuma bayyana cewa dole ne Super Eagles ta fadi. "Muna son mu tabbatar da cewa Guinea Bissau tana da 'yan wasa nagari wadanda za su iya lashe kofin AFCON a nan Kamaru."

By: Firdausi Musa Dantsoho

 

Amfanin man kadanya guda 10 ga Fatar jikin mu

Man kadanya watto  Shea butter yana da fa'idodi masu yawa ga fata.

 Ana samun man kadanya  ne daga ’ya’yan itacen kadanya da ake nomawa a yammacin Afirka.  Yawancin lokaci yana da ƙarfi kuma yana kama da kirim ko fari.

 Man kadanya yana da amfani ga kowane bangare na jikin mu.

 Yana da fa'idodi marasa Misali saboda yana ɗauke da sinadarin bitamin A, E, da F, linoleic, palmitic, stearic, da oleic fatty acid da ma sauran sinadarai.

 

An tabbatar da cewa man kadanya  yana magance ciwon mahadin kashi da kumburi. Abin da kuke buƙata shine shafa shi akan wajan da abin ya shafa.

 Eczema, dermatitis, da psoriasis na iya haifar da kaikayi da kumburi.  Shafa man kadanya a wurin da abin ya shafa na iya rage yiyuwan haka.

 

Ɗaya daga cikin abubuwan da ke haifar da amotsanin shine bushewar kai.  Man kadanya yana rage bushewar gashi ta hanyar samar da danshin da ake bukata.

 Man kadanya  ya ƙunshi triterpenes waɗanda ke taimakawa haɓaka samar da collagen wanda ke ƙarfafa fata kuma yana hana yamutsewan.

Yawan maiko na iya haifar da Kuraje da pimples.  Yin amfani da man kadanya a fata yana taimakawa wajen daidaita samar da mai.  Sinadarin antibacterial da yaƙe da shi na kashe kwayoyin cuta kuma yana hana pimples.

 

Bincike ya nuna cewa man kadanya na shea butter yana hana keloid fibroblasts wanda ke haifar da tabo da kuma stretch marks daga fitowa a fata da kuma  yana hana tabo da kuma stretch marks.

 Idan kuna fama da zubewar gashi.Toh a rika amfani da man kadanya domin  hana zubar gashi.

 Shafa man kadanya na sa raunukan su warke kuma yana rage bayyanar tabo da ja da kumburin da kwari ke haifarwa.

 Yin amfani da man kadanya a hanci zai rage cunkoson hanci.

Wannan shine mafi yawan amfani da man kadanya ke da shi ga fatan mu.  Yana sa fata ta yi laushi da sheki.

By: Firdausi Musa Dantsoho

Kurakurai guda 4 da ya kamata ku guji tafkawa a matsayinku na masu amfani da gas cooker

Gas Cookers na ɗaya daga cikin hanyoyin da yawancin mutane ke amfani da wajen girka abincinsu. Saboda yana da sauƙi da sauri fiye da yawancin hanyoyin dafa abinci.

Wannan kadan ne daga cikin fa'idodin da ke zuwa tare da yin amfani da  gas cooker amma kamar sauran abubuwa, gas cooker shima yana da wasu illoli amma ana iya sarrafa shi da kyau tare da sanin kuskuren da ke haifar da shi ilolin.

  Ayau, za mu yi magana akan kurakurai 4 da kan iya haifar da matsalar fashewar iskar gas da ya kamata ku sani

 

 1. Yin amfani da burner mara kyau

A matsayinka na mai amfani da tukunyar gas, kuskure ɗaya da ya zama ruwan dare gama gari da ya kamata ku daina shine yin  amfani da burner mara kyau.  An tabbatar da hakan na daya daga cikin manyan abubuwan da ke haifar da fashewar tukunyar gas a mafi yawan wuraren da ya faru.

 

 A mafi yawan lokuta, yawanci ana samun fitowan iskar gas daga wannan burner da bashi da kyau wanda hakan yake da haɗari sosai.

 

 2. Cika silindar gas ɗin ku har zuwa  baki

 

 Wannan wani kuskure ne da ya kamata ku daina yi.  Cika silinda da iskar gas har baki zai iya haifar da zubar  iskar gas daga silinda wanda kan iya jefa ku cikin hadarin fashewar gas.

 

 Madadin haka idan silinda gas ɗinka silinda ce mai nauyin kilogiram 10, kawai siyan iskar gas ɗin kilogiram 9.5 don hana cikawa ga baki ɗaya.

 

 3. Barin yaranku suyi amfani da gas cooker

 

Kuskure ne ku ƙyale yaranku suyi amfani da t gas cooker musamman kanana. Saboda ƙila yaran ba  su san matakin da za su ɗauka ba idan wani rikici ya faru yayin da suke amfani da gas cooker in.

 

 Zai fi kyau ku yi amfani da tukunyar gas da kanku ko ku ƙyale yaran ku kawai suyi amfani da su lokacin da suka girma.

 

 4. Yin amfani da silinda mai tsatsa

 

 cylinder Mai tsatsa yawanci yana haifar da zubewar iskar gas.  Wannan shi ne saboda mafi yawan waɗannan silinda gas lokacin da suka yi tsatsa suna da ƙananan ramuka waɗanda zasu iya saki wani nau'i na iskar gas wanda zai iya haifar da fashewar gas.

By: Firdausi Musa Dantsoho

Al'adun wasu kabilu guda bakwai masu ban mamaki a fadin nahiyar Afirka

 

 Al'ummomin wadannan ƙabilun suna yin wasu al'adu masu ban mamaki.

Nahiyar Afirka na cike da ayyuka masu ban mamaki da wasu aka san su, wasu da yawa kuma duniya ba ta sani ba.

Wasu daga cikin waɗannan al'adu masu ban mamaki har yanzu suna nan shekaru da yawa bayan wayewa.  Waɗannan al'ummomin ƙabilun suna yin wasu al'adu waɗanda za su firgita ku.

 

 1. Satar matan juna - Nijar

 

 A kabilar Wodaabe ta Nijar da ke yammacin Afirka, an san maza na satar matan juna.  Auren farko na Wodaabe iyayensu ne suke had su tun suna kanana kuma dole ne ya kasance tsakanin 'yan uwan ​​juna.  Duk da haka, a bikin Gerewol na shekara, mazan Wodaabe suna sanya kayan ado da kayan kwalliya da kuma yin  raye-raye don burge matan - kuma da fatan sace sabuwar mata.

  Idan namiji ya iya  sata mace musamman daga mijin da ba zai so ya rabu da matarsa ​​ba to Zasu zama sanannu a cikin al'umma.

 

 2. Tofa yawu a matsayin nau'in gaisuwa na kabilar Maasai

 

 Kabilar Maasai, da ake samu a Kenya da Tanzaniya, suna tofa yawun bakinsu a matsayin wata hanya ta gaisuwa.  Yayin da Bature zai ce sannu watto hello, toh su tofa yawu ne  hanyar gaisuwan su.

  Baya ga haka, idan aka haifi jariri, al’adar maza ne su  tofawa jariri yawun a ce masa mara mugu.  Sun yi imanin cewa wannan zai kare jariri daga mugayen abubuwa.  Mayakan Maasai suma suna tofa yawun  bakinsu a hannun su kafin  su yi gaisuwa da dattijai.  Bugu da ƙari, kabilar Maasai kuma ta shahara da shan jinin dabba.

 

 3. Bikin matattu - Malawi

 

 Al'ummar Chewa ƙabilar Bantu ce da aka fi samun su a Malawi.

 A yayin bikin jana'izar dan kabilar, ya zama al'ada a wanke gawar Wadda ya mutu.

 Ana kai gawar zuwa wani wuri mai tsarki inda ake tsarkake gawar ta hanyar tsaga makogwaro da zuba ruwa ta cikin mamacin.

Ana matse ruwan daga jiki har sai ya fito da tsabta.  Daga nan sai a debo ruwan a yi amfani da shi wajen shirya abinci ga daukacin al’umma.

 

 4. tsalle kan bijimi a Habasha

 

 A Habasha, samarin matasa dole ne su yi wani nau'i na al'ada don tabbatar da kasancewarsu namiji wannan ya ƙunshi abubuwa da yawa.

 Yaro matashi dole ne ya tube tsirara, ya gudu, ya yi tsalle ya sauka a bayan bijimi.  Daga nan sai a bi ta bayan bijimai da dama da aka jera a cikin garke madaidaiciya da saƙa da wutsiya da ƙahoni da manyan mutane suka ja.  Ana kiran wannan al'ada da Hamar.

 

 5. Gwajin karfin namiji a Uganda

 

 A cikin kabilar Banyankole, ƙabilar tsiraru da ke zaune a Uganda, aure yana nufin nauyi sosai ga  yaruwan mahaifin amaryan watto aunty.

 Lokacin da ma'aurata suke so su yi aure, yaruwan mahaifin amaryan za ta yi jima'i da ango a matsayin "gwajin ƙarfinsa " sannan kuma, dole ne ta gwada budurcin amarya.

 

 6. Shan Duka don samun mace na kabilar fulani

 

 Yan Kabilar Fulani na yin Sharo kafin su yi aure.  Anan ango na shan Duka daga hannun manyan  domin ya samu matar Aure da mutunci.  Idan namiji bai iya jure zafin dukan ba, sai a fasa daurin aure.

 Baya ga shan Duka, dangin amarya za su iya karbar Koowgal, wanda zabin biyan sadaki ne ko kuma Kabbal, bikin Musulunci mai kama da aure amma babu ango da amarya.

 

7. Miƙewar leɓe na  Habasha da Sudan

 

 Ana samun mutanen kabilar Surma a kudancin Sudan da kuma kudu maso yammacin kasar Habasha.  A lokacin yanmatanci, ana yi wa mata mikewar leɓe wanda ya haɗa da cire ƙananan haƙora don ɗaukar farantin leɓe;   ana ƙara girman farantin leɓen a duk shekara har sai ya zama girma mai ban mamaki.

  Wasu daga cikin mazan suna yin irin wannan mikewar jiki da kunnuwansu.  Har ila yau, suna horar  mayakansu  ta hanyar yi musu tabo, sunyi imanin cewa  tabon da suke da shi, sun fi jan hankalin mata ‘yan kabilar.

 

By: Firdausi Musa Dantsoho

 

Inna lillahi wa inna ilaihi rajiun Allah ya yiwa Farfesa Gidado Tahir rasuwa a daren jiya.

A safiyar yau ne muka samu labarin rasuwar Farfesa Gidado tahir.

Marigayi Farfesa Gidado Tahir kwararren malami ne, kwararren mai gudanarwa, kuma fitaccen Abusite. Shahararren farfesa ne a fannin ilimi, wanda ya koyar a dukkan matakan ilimi a Najeriya, musamman a kwalejin ilimi da jami'a, tun daga 1975 zuwa yau.

 

 An haifi Muhammad Gidado Tahir a ranar 29 ga watan Disamba, 1949, a garin Toungo, cikin jihar Adamawa. Ya yi karatunsa na farko, wato firamare da firamare a garuruwan Jimeta da Girei, duk a tsohuwar lardin Adamawa.

Ya halarci Makarantar Sakandaren Mishan na church of the brethren da ke Waka, Biu, a tsohuwar Lardin Borno, a tsakanin 1956 zuwa 1967 daga nan ya samu gurbin shiga Sakandaren Gwamnati da ke Bauchi, a Lardin Bauchi a lokacin, inda ya ci gaba da yin shaidar kammala makarantar sakandare ta Cambridge a 1968.

Ya wuce Jami’ar Ahmadu Bello da ke Zariya a shekarar 1970. Ya yi digirin digirgir a fannin Tarihi da Ilimi tare da kammala karatunsa a shekarar 1974, sai ya koma Jahar Gabas ta Tsakiya a lokacin ya yi aikin yi wa kasa hidima, inda ya koyar a Sakandare na ‘yan mata na Achi, dake Awgu.

Gidado Tahir ya fara karatunsa ne a matsayin mataimakin watto graduate assistant a jami’ar Ahmadu Bello da ke Zariya a watan Yuli 1975 kuma bayan shekaru biyu ya samu gurbin karatu tare da samun scholarship in cigaba da karatu a fannin ilimi mai zurfi a jami’ar Indiana Bloomington, Indiana Amurka.

 

 

 Ya samu MSc da Ph.D. a Babban Ilimi da Ci gaba a 1978 da 1981, bi da bi. Ya koma ABU Zaria ya ci gaba da gudanar da aikinsa na ilimi inda ya mai da hankali kan aikin koyarwa, bincike, da aikin fadadawa. A shekarar 1984 ya koma Jami’ar Sakkwato amma daga baya ya yanke shawarar sauya zuwa waccan jami’ar.

 

 Dokta Gidado Tahir ya zama shugaban sashen tsawatarwa, sannan ya zama shugaban tsangayar ilimi da tsawaitawa na jami’ar.

 

 Gwamnatin Tarayya ta nada shi a matsayin Provost na Kwalejin Ilimi ta Tarayya da ke Yola daga shekarar 1987 zuwa 1994. Yayin da yake wannan mukamin, Jami’ar Usmanu Danfodiyo da ke Sakkwato ta dauke shi mukamin Farfesan Ilimi a watan Oktoban 1992.

Sai dai kuma kafin cikar wa’adinsa na biyu na Provost, gwamnatin tarayya ta sake ba Farfesa Gidado Tahir mukamin babban sakataren hukumar kula da ilimin makiyaya ta Kaduna.

Bayan shekaru shida, a watan Afrilun 2001, Farfesa Gidado Tahir ya zama mai kula da shirin ilimi na bai daya na kasa, sannan bayan shekaru uku ya zama Babban Sakatare na farko na Hukumar Ilimi ta Duniya.

 

 Ayyukansa na hidimar jama'a ya ƙare a watan Afrilu 2007 kuma tun daga lokacin ya koma koyarwa na cikakken lokaci da bincike a Sashen Gudanar da Ilimi, Jami'ar Abuja.

 

 Farfesa Tahir ya yi aiki na dan lokaci a matsayin Shugaban Sashen Gudanar da Ilimi a 2008/09 kuma an nada shi Mataimakin Shugaban Gudanarwa a cikin Afrilu 2011 kuma ya yi watanni 30. Yana tuntubar ko'ina tare da Hukumomin Majalisar Dinkin Duniya da dama, Bankin Duniya, Commonwealth of learning, da UKAid.

Farfesa Gidado Tahir ya wallafa labarai sama da saba'in a cikin mujalloli na gida da waje; da surori a cikin littattafai, ban da littattafai guda uku; duk a fagagen manyan makarantu, malamai, manya, firamare, sakandare, da kananan yara. Ya samu nasarar kula da PhD sama da 20 da kuma dalibai kusan 50 na MED a duka jami’o’in Sakkwato da Abuja.

 

 Farfesa Tahir ya amshi karamawa guda biyu: na Society of Educational Administrators da the Nigerian Academy of Education, da kuma National Honor, OON, wanda ya samu a 2003.

Prof Gidado Tahir ya bar tarihi a duk inda yake aiki. A lokacin da ya kasance Provost na kwalejin ilimi Yola na tsawon shekaru takwas, ya hada shirin koyar da aikin koyarwa na jami'a ga malamai a matakin NCE, daga baya kuma ya sake tsara shi daidai da sabon tsarin NCCE.

 

 Bayan haka, yayin da yake rike da mukamin Babban Sakatare na Hukumar Kula da Ilimin Makiyaya ta kasa, ya jagoranci tawagar kwararru wajen samar da shirin bunkasa kwararrun malamai ga malaman ’ya’yan makiyaya da kuma ‘ya’yan bakin haure.

Cibiyar ilimi ta makiyaya da ke Jami'ar Maiduguri ce ta gabatar da shirin.

 

 A lokacin da yake rike da mukamin Kodinetan Hukumar UBEC ta kasa sannan kuma daga baya Babban Sakatarenta ya duba tare da sake fasalin shirinta na ci gaban ƙwararrun Malamai (TPD) daidai da sabon wa’adin hukumar, kamar yadda dokar UBEC ta 2004 ta tanada.

 

 Kafin rasuwar sa marigayi Farfesa Gidado Tahir shi ne shugaban hukumar kula da ilimin makiyaya ta kasa ta Kaduna. Babban abin da ya fi so shi ne binciken ilimin malamai, bunkasa manufofi da aiwatar da shi a hukuma da matakan cibiyoyi.

By: Firdausi Musa Dantsoho

 

DA DUMI-DUMINSA: Yan ta'adda sun kai hari Polytechnic ta Jihar Filato, sun sace dalibai mata

Ayau Alhamis ne wasu ‘yan ta’addan da aka fi sani da ‘yan bindiga suka kai hari harabar polytechnic ta jihar Filato, Barkin Ladi, inda suka yi awon gaba da wasu dalibai mata guda biyu.

 

 POLITICS NIGERIA ta rahoto cewa a cikin sa’o’i 48 da suka gabata ‘yan bindiga da makiyaya sun kai farmaki a jihar Filato inda suka kashe mutane tare da yin garkuwa da mutane da dama.

A kwanakin baya ne ‘yan ta’addan suka yi garkuwa da Dorcas, matar Silas Vem, mataimakin shugaban ma’aikatan fadar gwamnatin jihar Filato.

 

 An sace Misis Vem ne a kofar gidanta, kusa da gidan gwamnati da ke Rayfield, Jos a lokacin da take dawowa daga wani waje.

 

 Wasu ‘yan bindiga sun kuma yi awon gaba da wani Darakta a ma’aikatar lafiya ta jihar Dakta Samuel Audu a kofar gidansa da ke karamar hukumar Barkin Ladi.

 

 Daga baya an saki Misis Dorcas Vem da Dr. Samuel Audu.

 

 A wani harin Plateau da aka kai a daren ranar Litinin, an kashe mutane uku, yayin da wasu biyu suka jikkata a kauyen Tyana da ke karamar hukumar Riyom a jihar Filato.

 

 An ce an yi wa wadanda suka mutu kwanton bauna ne tare da kashe su a lokacin da suke komawa al’umma daga garin Riyom.

A kwanakin baya ne ‘yan ta’addan suka yi garkuwa da Dorcas, matar Silas Vem, mataimakin shugaban ma’aikatan fadar gwamnatin jihar Filato.

 

 An sace Misis Vem ne a kofar gidanta, kusa da gidan gwamnati da ke Rayfield, Jos a lokacin da take dawowa daga wani waje.

 

 Wasu ‘yan bindiga sun kuma yi awon gaba da wani Darakta a ma’aikatar lafiya ta jihar Dakta Samuel Audu a kofar gidansa da ke karamar hukumar Barkin Ladi.

 

 Daga baya an saki Misis Dorcas Vem da Dr. Samuel Audu.

 

 A wani harin Plateau da aka kai a daren ranar Litinin, an kashe mutane uku, yayin da wasu biyu suka jikkata a kauyen Tyana da ke karamar hukumar Riyom a jihar Filato.

 

 An ce an yi wa wadanda suka mutu kwanton bauna ne tare da kashe su a lokacin da suke komawa garin Riyom. 

By: Firdausi Musa Dantsoho

 

 

Najeriya na da yan wasan da za su lashe gasar AFCON inji Mohamed Salah

Kyaftin din kasar Masar Mohamed Salah ya bayyana ra'ayinsa game da 'yan wasan Super Eagles na Najeriya gabanin wasansu na farko na rukuni a gasar cin kofin nahiyar Afrika (AFCON).

Ana sa ran dan wasan mai shekaru 29 zai jagoranci Masar da Super Eagles a fafatawar da za ta kasance muhimmiyar kungiyar da ta zo ta daya a rukunin D.

 

A wani taron manema labarai da aka gudanar a ranar Litinin, 10 ga watan Janairu, 2022, dan wasan na Masar ya bayyana cewa Super Eagles na da abin da ya kamata ta dauka domin daukaka kofin AFCON2021.

 

Ya ce, "Najeriya na da 'yan wasan da za su iya lashe gasar, ni dan wasa daya ne a kungiyar ta, ba na daukar tambayoyi da ra'ayin kaina, suna da 'yan wasa masu kyau, amma za mu yi iya kokarinmu don samun nasara a gobe."

 

Daga nan Salah ya ci gaba da bayyana burinsa na jagorantar kasar Masar ta lashe gasar AFCON karo na takwas.

 

Ya ce, "Zan so in lashe wani abu tare da kasar kuma zan ba da mafi kyawun kwarewa ga kungiyar, muna da koci da 'yan wasa nagari kuma da fatan za mu ci nasara.

Da aka tambaye shi game da barazanar da yake yiwa sauran kungiyoyi a gasar, Salah ya bayyana cewa yana son yin fice ne a rukunin.

 

Ya kara da cewa "Ni dai ina cikin kungiyar kuma ba zan dauki kaina a matsayin dan wasan da ya fi kowa iyawa a kungiyar ba, na zo ne domin buga wasa da kungiyar."

Da yake tattaunawa kan kalaman da Jurgen Klopp ya yi masu cike da cece-kuce game da gasar cin kofin Afrika, Salah ya kare manajan kulob din.

 

"Klopp yana fadin hakan a matsayin wasa, yana son mu zo. Ya gaya min, yana fatan in yi nasara, ban san abin da ya gaya wa Mane ba. A Ingila, suna daukar AFCON a matsayin babbar gasa. 

Salah da Masar za su kece raini da Super Eagles a wasansu na farko na rukunin D da za a yi ayau 11 ga watan janairu 2022 a Garoua.

By: Firdausi Musa Dantsoho

 

Hepatitis B: Abubuwa 5 Don Gujewa kamuwa da Cutar

 

 Ana kiran kumburin hanta da cutar hanta Hepatitis. Hepatitis B kwayar cuta ce da ke yawan kama mutane. Kwayar cutar Hepatitis B (HBV) ta kama kimanin mutane biliyan biyu a duniya, tare da fiye da miliyan 350 masu dauke da cutar. Hepatitis B cutar hanta ce mai hatsarin gaske wacce kwayar cutar hanta ta hepatitis B (HBV) ke haifarwa.

Ana iya kamuwa da kwayar cutar daga mutum daya zuwa ga Wanni mutum ta hanyar jini, maniyyi, fitar ruwa daga al'aura, miyau, da sauran ruwan jiki. Ba ya yaɗuwa ta hanyar atishawa ko tari. Ciwon hanta na hepatitis B yana kara tsananta idan ya wuce watanni shida. Idan kana da ciwon hanta na hepatitis B na dogon lokaci, kana da damar samun gazawar hanta, kansar hanta, ko cirrhosis (yanayin mai ban tsoro ) suna ƙaruwa.

 

 Hanta tana sarrafa duk abin da kuka ci, sha, shaka, hayaki, allura, da sanya a fata. Hanta tana narkar da abubuwa masu haɗari kamar kwayoyi da barasa da aiwatar da duk abin da zai iya.

 

 Hanta na iya galabaita idan sinadari yana da illa ko kuma idan ya yi yawa. Wannan gaskiya ne musamman idan ya zo ga barasa da narcotic, ko an likita ya rubuta muku ko bai rubuta ba, ko kuma ba bisa doka ba. Sigari da amfani da marijuana na iya cutar da hantar ku duka. Ga wasu daga cikin abubuwan da ya kamata ku guji aikatawa:

 

 1. A daina shan barasa .

 

 Wani bincike ya nuna cewa shan barasa na kara hadarin kamuwa da cutar Hepatitis B. Wannan yana lalata hanta kuma yana ƙara haɗarin haɓaka cirrhosis. Ko da ƙananan adadin barasa na iya ƙara haɗarin fibrosis. Hepatocellular carcinoma, irin wannan ciwon hanta, yana da alaƙa da yawan shan barasa.

 

A daina shan barasa don guje wa kamuwa da wannan da cuta. .

 

 2. A daina yawan shan sukari.

 

 

 Yawan sukari a cikin garri, ko shayi, na iya ƙara haɗarin kamuwa da ciwon hanta na hepatitis B. Fructose shine sukari da ke rushewa a cikin hanta, kuma cin abinci da yawa zai iya tayar da triglycerides, yana haifar da juriya na insulin, kuma yana kara haɗarin kitse na cutar hanta. Dangane da Jagororin Abinci na Amurka, ƙarin sukari yakamata ya zama ƙasa da 10% na adadin kuzari na yau da kullun.

 

 3. A guji yin ta'ammali da kwayoyi.

Hakanan ana iya yada HBV ta hanyar shakar magunguna ta hanyar ɗigon jini da ake bayarwa . Lokacin da hanyoyin hanci suka bushe, suna saurin karyewa. Lokacin raba bututun tsaga, akwai kuma haɗarin yada cutar hanta ta hanyar ciwon baki, da fashewan leɓe, ko zub da jini.

 

 Yin la'akari da barin amfani da miyagun ƙwayoyi ba bisa ƙa'ida ba don rage damar ku na kamuwa da cutar hanta ta hepatitis B da kuma kiyaye hantar ku.

 

 4. A daina cudanya da jinin al'umma.

 

 HBV yana yaduwa ta hanyar saduwa da jinin mai cutar ko wasu ruwan jiki (kamar maniyyi ko ruwan farji). Cutar HBV kuwa, ba ya iya yaɗuwa ta hanyar ayyukan yau da kullun kamar ci da sha tare da abokai ko dangi, raba Kayan wanki ko goge bayan gida, runguma, sumbata, ko swimming a cikin tafkuna.

 

 Hawaye, gumi, tari, atishawa, ko cizon kwaro ba sa yada HBV. Ana iya ɗauka daga wanda ya kamu da cutar zuwa wanda bai kamu da cutar ba ta hanyar ƙarin jini. A duk Lokacin da za'ayi aiki tare da jinin mutane, a tabbata an sanya safar hannu.

 

 5. A kuji raba reza, allura da sauran abubuwa masu kaifi da mutane.

 

 Raza da ba a kashe kwayoyin Cutar da ke ciki ba, zane-zane na tattoo, hujin jiki, da kayan aikin yankan farce na iya yada cutar hanta na hepatitis B. Ba ka taba sanin wanda ke dauke da kwayar cutar, don haka kar a raba reza ko wasu abubuwa masu kaifi da wasu.

 

 6.Kada ku kusancin juna ba tare da kariya ba.

Ana iya yada cutar hepatitis B daga mutum ɗaya zuwa wani ta hanyar jima'i mara kariya. Babbar hanyar hana cutar yaɗuwar Cutar Hepatitis B daga wani mutum zuwa wani ita ce guje wa kusantar juna ba tare da kariya ba. Idan wanda ya kamu da cutar yana son kusanta wanda bashi dashi, toh ya kamata ya yi amfani da kwaroron roba. Kuma za'ayi amfani da kwaroron roba ne har sai likita ya ce babu sauran haɗarin yada cutar a jikin mutum.

 

 Ku tabbatar kun bi waɗannan shawarwarin lafiya . Da zarar kun ga alamun, yakamata kuje a gwada ku.

 

By: Firdausi Musa Dantsoho